Fotorelacja z XIII Spotkania Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską // Фоторелация з XIII Стріч Трьох Поколінь з Лемківском Культуром

Fotorelacja z XIII Spotkania Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską
Фоторелация з XIII Стріч Трьох Поколінь з Лемківском Культуром

[ GALERIA / (16.11.2019) / ҐАЛЕРИЯ ]

16 listopada 2019 odbyło się 13 już Spotkanie Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską, najważniejsze wydarzenie organizowane przez Koło Stowarzyszenia Łemków w Przemkowie, którego wieloletnim przewodniczącym jest Eugeniusz Habura. Wydarzenie to stało się częścią lokalnej kultury, nie tylko łemkowskiej.

Po utracie ojczystych ziem w 1947 roku, Łemkowskie Dziedzictwo Kulturalne na kilka dekad zostało skrępowane przez powojenne władze i uległo dekompozycji. Dziś obserwujemy odrodzenie i rozkwit Naszej Kultury. Przybywa nam zwolenników naszego dziedzictwa. Działalność naszej społeczności przeżywa ekspansję, która ma wpływ na rozwój lokalnej społeczności. Powstają zespoły folkowe, rokowe, hip-hopowe, w których rozwoju zauważa się wpływ muzyki łemkowskiej. Również nasza pieśń i nuta uległy ewolucji spowodowanej wpływem środowiska, w którym żyjemy. Zmiana kształtu łemkowskiej kultury nie jest rzeczą absolutnie złą – jest to objaw postępu, który pomaga utrzymać tożsamość Łemków w nowoczesnym świecie. Rozwijająca się Kultura Łemków nie tylko tu, ale również w wielu zakątkach całego świata świadczy o tym, że tożsamość jest dla Nich sprawą niezwykle ważną. Ważne, abyśmy czuli, że To Nasze.

Na wydarzenie przybyło wiele zaproszonych gości, sympatyków, naszych znajomych, sąsiadów, przedstawicieli władz, sponsorów i mediów oraz dostojników kościelnych wszystkich lokalnych parafii. Spore zainteresowanie lokalnych władz, a przede wszystkim lokalnej społeczności tym wydarzeniem świadczy o wzajemnej tolerancji, jakiej nie było w powojennej Polsce. W dzisiejszych czasach na Spotkanie Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską przybywają wielopokoleniowe rodziny naszych sąsiadów, znajomych i przyjaciół, koleżanki i koledzy naszych najmłodszych, bo jest to dla nich ciekawe i rozwijające duchowo wydarzenie.

Uroczystość rozpoczęli nieodłączni konferansjerzy Sandra Habura i Daniel Horoszczak, a oficjalne otwarcie wykonali wspólnie starosta polkowicki Kamil Ciupak i prezes Stowarzyszenia Łemków Andrzej Kopcza.

Sandra Habura i Daniel Horoszczak

Pan Kamil Ciupak na wstępie podkreślił, że zawsze ciepło odbierane jest najmłodsze pokolenie, wskazując na Łastiwczata, gdyż jest to oznaka tego, że ta kultura i ten folklor są żywe. Starosta polkowicki zadeklarował swe wsparcie dla naszej działalności i podziękował za całą naszą społeczną pracę, pogratulował za efekty tej pracy i życzył, aby nasza praca dawała nam jeszcze większą satysfakcję.

Starosta polkowicki Kamil Ciupak i prezes Stowarzyszenia Łemków Andrzej Kopcza

Na początku spotkania wystąpił zespół Łastiwczata, którego fenomen jest śledzony na naszej facebookowej stronie przez sympatyków z całego świata. Dziecięco-młodzieżowy zespół Łastiwczata aktywowano w 2010 roku. Z założenia miał na celu zasilić zespół Łastiwoczka podczas naturalnej wymiany pokoleń. Od samego początku istnienia zespołu Łastiwoczka misją i pasją koła Stowarzyszenia Łemków w Przemkowie była odbudowa dziedzictwa kultury Naszych Przodków. Mała garstka zwolenników założenia grupy Łastiwoczka jeszcze wówczas nie przypuszczała, że zespół ten urośnie do rangi o wielkim znaczeniu dla rozwoju Kultury Łemkowskiej. Ale nawet po kilku latach działalności, kiedy to zespół mógł już poszczycić się licznymi osiągnięciami, nikt wówczas nie przypuszczał, że zespół osiągnie coś jeszcze. Nie spodziewaliśmy się wówczas tego, że równocześnie zacznie się realizować wśród naszych najmłodszych i wśród zaangażowanych w sprawę ich rodziców silne poczucie przynależności do Społeczności Łemkowskiej.

Zespół Łastiwczata

Jest to dla nas miłym zaskoczeniem. Wielokrotnie w tym intensywnym roku 2019 Łastiwczata z ochotą występowały na scenie, a poczucie ich rodziców, że jest to dla przyszłości Naszej Wspólnoty rzecz bardzo ważna sprawia, że rodzice czują się w obowiązku przyprowadzić dziecko na próbę i przyjechać z dzieckiem na występ, często rezygnując z innych planów.

Łastiwczat wciąż przybywa. Cieszy nas każda nowa pociecha w zespole, gdyż od jakiegoś czasu obserwujemy, że umacnia się poczucie najmłodszych do tego, co nasze – łemkowskie. Wśród rodziców, którzy zdecydowali się przyjść do nas z dzieckiem również dokonuje się przemiana. Wszyscy czują się dumni z tego, kim są i doskonale widać to na scenie, na której nasze dzieci występują w coraz liczniejszym gronie.

Zespół Łastiwczata

Nie byłoby takich efektów bez nieocenionej pracy instruktorów – Daniela i Kasi Gałczyków i muzyków z zespołu Łastiwoczka, którzy mają ogromy wkład w rozwój zespołu i zdołali odbudować zespół będący na krawędzi rozwiązania. Kasia wraz z Martą Niemasz postanowiły wprowadzić nową jakość w zespole, angażując dzieci, które pod czujnym okiem Ramony Boczniewicz uczą się gry na skrzypcach. Kasia Gałczyk potrafiła wykorzystać umiejętności naszych dzieci gry na tym instrumencie w taki sposób, aby nuta wydobywająca się z poruszania smyczkiem w małych rączkach dopełniała się w harmonijną całość. Nad choreografią w zespole Łastiwczata czuwa Natalia Sinkowska, dzięki czemu mogliśmy obejrzeć taniec Łastiwczat – Malaryk.

Natalia Sinkowska i taniec Malaryk

Ciężko jest zapanować nad coraz liczniejszą grupą podczas prób i na scenie, ale nawet w momencie gdy najmłodsze dzieciaki zaczynają zachowywać się niespokojnie, wywołuje to uśmiech publiki, dzięki czemu zaakceptowaliśmy fakt, że jest to oczywisty i pozytywny punkt każdego występu Łastiwczat. Dziwilibyśmy się, gdyby było inaczej. Na koniec występu Łastiwczata otrzymały słodkości od wójta Gminy Radwanice Pawła Piwko.

Wójt gminy Radwanice Paweł Piwko

Po Łastiwczatach wystąpił Łemkowski Zespół Pieśni i Tańca Kyczera z Legnicy, który od wielu lat z ogromną starannością pielęgnuje Kulturę Naszych Przodków pod czujnym okiem dyrektora Jerzego Starzyńskiego. Kyczera była wielokrotnie nagradzana prestiżowymi nagrodami. Zaprezentowała na przemkowskiej scenie część obrzędu weselnego. Była to inscenizacja teatralno-muzyczna, w której znalazły się tradycyjne elementy folkloru łemkowskiego.

Dyrektor Kyczery Jerzy Starzyński

Występ Kyczery był bardzo pozytywnie odebrany przez publikę. Bardzo starannie i ze szczegółami odwzorowana inscenizacja obrzędu weselnego na długo pozostanie w pamięci, zwłaszcza, że coraz rzadziej tego typu elementy folkloru występują na dzisiejszych łemkowskich weselach. Inscenizacja pokazująca tradycyjne zwyczaje Łemków to historyczny obraz dziedzictwa Naszych Przodków. Wśród wielu seniorów przybyłych na Spotkanie obudziły się wspomnienia, a w oku pojawiła się łza ze wzruszenia. Dziękujemy za piękną inscenizację, która pokazała bogactwo Naszej Kultury na naszej skromnej, przemkowskiej scenie.

Inscenizacja łemkowskiego wesela – zespół Kyczera

W programie po występie Kyczery wystąpił zespół Osławiany, który przyjechał do nas z daleka, z miejscowości Mokre, z powiatu sanockiego. Zespół powstał w 1972 roku z inicjatywy grupy miejscowej młodzieży z potrzeby kultywowania i ochrony od zapomnienia kultury i tradycji przodków. Zespół otrzymał swoją nazwę od przepływającej przez Mokre rzeki – Osławy.

Zespół Osławiany

Zespół Osławiany ma w swoim repertuarze pieśni i tańce z terenów Łemkowszczyzny, Bojkowszczyzny, Zakarpacia, Huculszczyzny i centralnej Ukrainy, a kierownikiem zespołu jest Jarosław Maszluch. Zespół zaprezentował się w zjawiskowych strojach piękną muzyką i tańcem. Za serce chwytała pieśń „Hory Naszy Hory”, którą publika wysłuchała na stojąco. Na uwagę zasługuje fakt, że śpiew społeczności pogranicza Łemkowsko-Bojkowskiego jest stonowany melodyjnie i nie tak głośny, jak to mieli w zwyczaju śpiewać Łemkowie.

Na koniec wystąpił zespół Łastiwoczka, który działa przy Kole Stowarzyszenia Łemków z Przemkowa. Jego założycielami byli Małgorzata Herbut i Adam Boczniewicz. Kierownikiem zespołu obecnie jest Andrzej Peregrym. Zespół, będący Gospodarzem XIII Spotkania Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską zaprezentował się w tradycyjnym stroju łemkowskim śpiewem i tańcem, które są niekwestionowaną skarbnicą Kultury Łemkowskiej. Łastiwoczka zaprezentowała się w repertuarze, który został nagrodzony na 53 Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Ogromne wrażenie sprawił solowy występ Daniela Horoszczaka, którego ponadprzeciętne umiejętności wokalne zostały nagrodzone w tym roku II miejscem w kategorii Solistów Śpiewaków podczas wspomnianego wydarzenia w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Występ Łastiwoczki zakończył się dziewczęcym tańcem „Kariczka”.

Zespół Łastiwoczka

Na koniec Spotkania antropolog kultury Pan Henryk Dumin, który od 36 lat chroni tradycje przeniesione przez powojennych przesiedleńców na Dolny Śląsk w sposób niezwykle emocjonalny wyraził uznanie dla organizatorów XIII Spotkania Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską. Pan Henryk Dumin powiedział, że społeczność łemkowska należy do kilku grup, które w sposób wzorcowy chronią swoją tradycję i to, co przechowali w swojej pamięci dziedzictwa kulturowego zasługuje na najwyższe uznanie. Miłym zaskoczeniem były słowa Pana Henryka wyrażające nadzieję na to, że Łastiwoczka w przyszłym sezonie artystycznym będzie autorem specjalnego koncertu w Narodowym Forum Muzyki, co jest dla Łastiwoczki niezwykłym wyróżnieniem i wyzwaniem.

Antropolog kultury Henryk Dumin i przewodniczący koła Stowarzyszenia Łemków w Przemkowie Eugeniusz Habura

Podczas rozmowy z redaktorem radia Lem FM w kuluarach powiedział, że od kilku lat prowadząc badania i współpracę z zespołem Łastiwoczka odnajduje skarby folkloru, skarby dawnej tradycji które wzruszają Jego i Jego małżonkę, towarzyszącą Mu w badaniach. Wg Pana Henryka Łastiwoczka zachwyca poziomem zachowania i kulturą wokalną, która została uchroniona przed zapomnieniem przez osoby zaangażowane w rozwój zespołu. Zaskoczony jest tym, że młodzież, a nawet najmłodsi członkowie zespołu Łastiwczata, jak gdyby wyssali tę kulturę z mlekiem matki i każda pieśń zaintonowana przez dorosłych jest kontynuowana przez najmłodszych. Fenomenalne jest to wg Pana Henryka, że przekaz kulturowy pozostaje na tak wysokim poziomie. Jest to faktem ocalenia wspólnoty poprzez pieśni i tradycje i gdyby nie to, społeczność rozpłynęłaby się w morzu innych wątków kulturowych.

Pani senator Rzeczpospolitej Polski Dorota Czudowska również była obecna na XIII Spotkaniu Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską i będąc pod wrażeniem pięknego śpiewu z przekonaniem dodała, że każde bogactwo kulturowe wzbogaca się wzajemnie, jeśli odbywa się to w pokoju.

Ks. mitrat mgr Igor Popowicz, duszpasterz w Parafii Prawosławnej w Przemkowie powiedział, że podczas XIII Spotkania Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską odbyło się coś, czego jeszcze nie było. Klimat, w jakim odbyło się Spotkanie, przy akceptacji władz i w obecności tak licznej publiczności głęboko wzruszył ks. Igora. Podczas nabożeństwa w drugi dzień po wydarzeniu wspomniał słowa arcybuskupa, ś.p. Jeremiasza, który kiedyś powiedział, że słowo „kultura” pochodzi od słowa kult, co oznacza symbiozę, a w każdej inicjatywie wynikającej z symbiozy społeczeństwa jest Palec Boży.

Starosta powiatowy Pan Kamil Ciupak, chociaż spodziewał się, że bywając regularnie na naszych spotkaniach Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską nic go nowego nie zaskoczy, podczas rozmowy z redaktorem radia Lem FM w kuluarach powiedział, że był pod tak dużym wrażeniem, że brakowało mu słów aby opisać swoje odczucia. Pan Kamil Ciupak widział łzy wzruszenia antropologa kultury Pana Henryka Dumina, co wywarło na nim ogromne wrażenie. O Łastiwoczce mówi „nasz zespół”. Dodał, że jest dumny z zespołu Łastiwoczka, który jest najbardziej utytułowanym zespołem w Powiecie Polkowickim i podkreślił, że bogactwem tego powiatu jest wielka różnorodność kulturowa i jest to zaszczyt dla Powiatu Polkowickiego, że ma taki zespół.

Dla naszej lokalnej społeczności, dla Koła Stowarzyszenia Łemków w Przemkowie oraz dla Zarządu Głównego Stowarzyszenia Łemków wszystkie te ciepłe słowa uznania to ogromne wyróżnienie. Jest to efekt wieloletniej i ciężkiej pracy, poświęcenia i wytrwałości. Chcielibyśmy podziękować wszystkim, którzy wspierają nas w naszej ciężkiej pracy, członkom zespołu Łastiwoczka i Łastiwczata, ich rodzicom podejmującym trud wychowania dzieci w poczuciu głębokiej przynależności do społeczności łemkowskiej, zaproszonym gościom i zespołom, które w identyczny sposób jak My, Łemkowie z Przemkowa podtrzymują kulturę Naszych Przodków dla poczucia, że „to jest nasze”, to jest ważne, chcemy o tym pamiętać i pamięć tą przekazywać.

Prezes Stowarzyszenia Łemków Andrzej Kopcza i przewodniczący koła Stowarzyszenia Łemków Eugeniusz Habura

AUTOR ARTYKUŁU : Andrzej Kowalski
fot. Andrzej Kowalski oraz Mirosław Worhacz

Zapraszamy do galerii zdjęć z XIII Spotkania Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską:

[ GALERIA / (16.11.2019) / ҐАЛЕРИЯ ]

XIII Spotkanie Trzech Pokoleń z Kulturą Łemkowską zrealizowano dzięki dotacji:

Nasi sponsorzy:

Zajrzyj również na portal Głogów Nasze Miasto : https://glogow.naszemiasto.pl/wyjatkowe-spotkanie-trzech-pokolen-z-kultura-lemkowska-w/ar/c1-7429336  i zapoznaj się z artykułem i fotorelacja p. GRAŻYNY SZYSZKA